fatkeqesit se solli darvinizmi per njerezimin

Shkaktaret e vuajtjeve ne shekullin XX


Shekulli i njezete, te cilin sapo e kemi lene pas, ishte shekull luftrash e konfliktesh, qe euan ne katastrofa, dhimbje, masakra, varferi e shkaterrime te pallogaritshme. Miliona njerez u vrane, u masakruan, u braktisen e u lane ne kthetrat e urise e te vdekjes, ne meshire te fatit, pa shtepi a nje vend ku te fusnin koken, pa mbrojtje apo mbeshtetje. Te gjitha keto: ne emer te disa ideologjive te gabuara. Pothuajse te gjitha vuajtjet dhe katastrofat mbajne vulen e tiraneve dhe diktatoreve: Stalin, Lenin, Trock, Mao Ce Dun, Pol Pot, Hitler, Musolin, Frankoe Disa prej ketyre diktatoreve i bashkonte nje ideologji, ndersa disa te tjere ishin armiq per vdekje. Per arsyen e thjeshte se ideologjite e tyre binin ne kundershtim me njera-tjetren, ata e zhyten shoqerine njerezore ne konflikte, nxiten vellavratjen, i futen njerezit ne lufte me njeri-tjetrin, i bene te hedhin bomba, te djegin shtepi, te dalin ne demonstrata te pakontrolluara, te rrihnin pa meshire te rinjte, te vjetrit, grate, burrat e femijet, te pushkatonin te pafajshmite Ishin aq mizore sa ia vinin armen ne koke dikujt dhe, duke e pare ne sy, e vrisnin e me pas ia shkelnin trupin me kembe, vetem e vetem se ai perkrahte nje ide tjeter.

Kjo eshte nje permbledhje e shkurter e tmerreve te shekullit XX qe sapo e kemi lene pas: njerez qe mbeshtetnin ide te papajtueshme e qe e mbyten njerezimin ne dhembje e gjak per te mbeshtetur keto ideologji. Fashizmi dhe komunizmi zene vendin e pare ne listen e ideologjive qe i bene njerezit te vuajne ato dite te zeza. Keto ideologji konsiderohen armike te perbetuara te njera-tjetres, por e verteta eshte se ato ushqeheshin nga nje burim i vetem. Fale tij, ato ishin ne gjendje te benin per vete nje pjese te madhe te shoqerive ku u shfaqen. Ky burim s'e ka terhequr kurre vemendjen e opininit publik, por ka qendruar gjithmone ne prapaskene dhe u ka treguar perhere njerezve fytyren e tij, ne dukje, te pafajshme. Ky burim eshte filozofia materialiste dhe "pershtatja ne natyre e saj", e cila njihet me emrin DARVINIZEM.

Darvinizmi u shfaq ne shekullin XIX si perforcim i nje miti, qe i kishte rrenjet nga samerianet dhe greket e lashte, prej biologut amator earls Darvin. Qe prej asaj kohe, Darvinizmi ka perbere idene themelore te gjitha ideologjive qe i kane shkaktuar kaq shume fatkeqesi njerezimit. Nen nje maske te ashtuquajtur shkencore, ai beri te mundur qe keto ideologji dhe masat praktike te marra nga mbeshtetesit e tyre te fitojne nje ligjshmeri te rreme. Me ane te kesaj ligjshmerie te rreme, teoria e evolucionit shume shpejt u nda nga shkencat e biologjise apo paleontologjise dhe filloi te futej ne fusha te tjera, si historia, politika, jeta shoqerore etj. Meqe disa prej pretendimeve te Darvinizmit mbeshtesnin nje sere rrymash, qe filluan te formohen ne shekullin XIX, ai fitoi mbeshtetjen e gjere te ndjekesve te ketyre rrymave. Ne menyre te veeante, njerezit filluan te formonin idene se ekziston "nje lufte per mbijetese" mes qenieve te gjalla ne natyre dhe, si rrjedhim, ideja se "i forti mbijeton dhe te tjeret humbin e shkojne drejt zhdukjes" filloi te perdorej edhe per mendimin dhe sjelljen njerezore. Kur pretendimi i Darvinizmit, se natyra eshte nje vend perleshjesh e konfliktesh, nisi te vleje edhe per qeniet njerezore, trilli i Hitlerit per te krijuar nje race superiore, pretendimi i Marksit se "historia e njerezimit eshte historia e luftes se klasave", ideja kapitaliste qe "i forti behet me i forte ne kurriz te me te dobtit", kolonizimi i vendeve te botes se trete nga vendet imperialiste dhe trajtimi i tyre ne menyre enjerezore, bashke me faktin qe njerezit me ngjyre ende perballen me sulme e diskriminime racore, qe te gjitha keto gjeten njefare justifikimi.

Pavaresisht se edhe vete eshte evolucionist, Robert Rait (Robert Wright), autor i librit "The Moral Animal", i permbledh katastrofat qe i ka sjelle historise se njerezimit teoria e evolucionit ne kete menyre:

Teoria evolucioniste, ne fund te fundit, ka nje histori te gjate e mjaft te ndyre ne zbatimin praktik te saj ne eeshtjet njerezore. Pasi u perzie me filozofine politike ne mbarim te shekullit XIX, per te formuar ideologjine e njohur si "Darvinizmi Social", ajo u shnderrua ne loder ne duart e racisteve, fashisteve dhe kapitalisteve me te pashpirt.1

Sie do te shikojme ne kete liber, Darvinizmi nuk eshte thjesht nje teori qe tenton te shpjegoje prejardhjen e jetes e qe nuk del jashte fushes se njohurive shkencore. Darvinizmi eshte nje dogme qe mbrohet ende me kryeneeesi nga mbeshtetes te ideologjive te caktuara, megjithese eshte krejt e pavlefshme nga pikepamja shkencore. Ne ditet tona, shume shkencetare, politikane dhe ideologe, pavaresisht nese jane apo jo te vetedijshem per fytyren e vertete e te lige te Darvinizmit, i ofrojne mbeshtetjen e tyre kesaj dogme. Nese njerezimi do te kuptoje mungesen e bazes shkencore te kesaj teorie, qe sherben si burim frymezimi per diktatore mizore dhe rryma mendimi te pameshirshme dhe egocentrike, kjo do shenoje fundin e ketyre ideologjive te demshme. Te liget nuk do te jene ne gjendje te vetembrohen duke thene: "Ky eshte ligj i natyres". Ata nuk do te kene me mbeshtetje te ashtuquajtur shkencore per botekuptimin e tyre egoist. Kur te permbyset ideja e Darvinizmit, rrenja e ideologjive te demshme, vetem nje e vertete do te mbetet: Te gjitha qeniet njerezore dhe vete universi jane krijuar prej Zotit. Njerezit qe do te kuptojne kete, do te kuptojne, gjithashtu, se e vetmja e vertete gjendet ne librin e shenjte qe Ai na ka zbritur neve. Kur shumica e njerezve ta kuptojne kete te vertete, vendin e dhimbjes, shqetesimeve, padrejtesive dhe varferise ne bote do ta zere, ndershmeria, mireqenia, shendeti dhe begatia. Per te arritur kete, edo ide e gabuar dhe e demshme per njerezimin duhet te mposhtet e te lihet te kalbet nga ideja e shenjte qe do te sjelle miresi per njerezit.

Qellimi i ketij libri eshte t'u tregohet atyre qe e mbrojne Darvinizmin pa e njohur anen e tij te erret, se efare jane duke mbeshtetur ne te vertete dhe, ne te njejten kohe, t'u sqarohet se efare pergjegjesie mbajne, neqoftese pretendojne se nuk e shohin realitetin e vertete te tij. Nje tjeter qellim eshte qe te paralajmerohen edhe ata qe nuk e besojne Darvinizmin, por nuk e konsiderojne si nje rrezik qe i kanoset njerezimit.